Vogeltelling​en

Op golfbaan Grevelingenhout worden meerdere keren per jaar vogels geteld. Zo op het eerste gezicht lijkt het te gaan om herhalingen van hetzelfde, maar schijn bedriegt. De tellingen hebben verschillende doelen, verschillende werkwijzen en verschillende organisatoren. Daardoor zijn ze niet met elkaar te vergelijken.

NGF

De eerste en voor de meeste golfers bekendste telling is de NGF-telling. Deze NGF-telling of Bird Watching Day wordt georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Golf Federatie in samenwerking met Vogelbescherming Nederland. Doel ervan is om golfspelers bewust te maken van het grote aantal soorten vogels dat voorkomt op de Nederlandse golfbanen. In 2019 vond op 18 mei de 20e editie plaats van deze NGF Bird Watching Day. Geteld worden de soorten vogels die worden gezien of gehoord op de golfbaan. Het is een algemene telling waarbij het niet gaat om aantallen per soort maar alleen om het aantal soorten vogels. De clubs geven de gesignaleerde soorten door aan de NGF zodat een momentopname ontstaat van de vogelbevolking op Nederlandse golfbanen. Indien de clubs deze telling meerdere keren per jaar uitvoeren dan telt dat mee bij het verkrijgen van de GEO-certificering.

Voor de telling op 18 mei stonden de vogelaars onder de bezielende leiding van Cobie Dekker om 06.00 uur klaar voor de start. Met veel deskundigheid en ervaring leidt Cobie, komend uit Burgh-Haamstede, dit evenement al vanaf het begin in 1999. Dit jaar werden maar liefst 43 soorten geteld. Onze Natuur- en Vogelwacht Grevelingenhout (NVG) telt meerdere keren per jaar, zie het overzicht elders op onze site. De leden doen dit niet alleen voor de GEO-certificering maar vooral als natuurliefhebber en omdat een telling vroeg in de ochtend, als de meeste vogels zingen, de kers op de taart is voor elke vogelaar!

Broedvogeltelling

Voor de golfbaan heeft Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland in 2017 een Sovon-broedvogeltelling uitgevoerd. Dit heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de GEO-certificering die in 2018 is verkregen. Elders op deze site kunt u meer lezen over deze broedvogeltelling. Het is het voornemen om deze telling eens in de drie jaar te herhalen voor her certificering in 2021.

Een heel andere telling is de broedvogeltelling van Sovon Vogelonderzoek Nederland (vroeger Stichting Ornithologisch Veldonderzoek Nederland). Eigenlijk gaat het hierbij om een reeks van 8 tot 12 tellingen in het broedseizoen waarbij alleen broedvogels (dus standvogels) worden geteld. Trekkende overvliegende vogels tellen dan niet mee. Door middel van vaste afkortingen per vogelsoort en codes die verschillende stadia van het broedproces weergeven worden gegevens ingevoerd in een digitaal systeem. Dat systeem berekent vervolgens de territoria. Om deze telling te kunnen uitvoeren is veel kennis nodig van vogels: herkenning op zicht en geluid, de datumgrenzen van de broedperiode per soort, gedrag in de broedperiode, het systeem, de werkwijze etc. Landelijk wordt op precies dezelfde wijze geteld door duizenden vrijwilligers die daarvoor een cursus moeten volgen en een diploma moeten behalen. Die cursus wordt verzorgd door Sovon Vogelonderzoek Nederland, gevestigd in Nijmegen waar zo’n 60 vaste medewerkers in dienst zijn. Zij verwerken en analyseren alle gegevens zodat een betrouwbaar beeld ontstaat van de vogelstand en de trends die zich daarin voordoen. Deze gegevens bieden een belangrijke basis voor nationaal en internationaal natuurbeleid en natuurbeheer.

Midwintertelling

De midwintertelling is een andere door Sovon Vogelonderzoek Nederland georganiseerde telling. Bij deze telling gaat het alleen om watergebonden soorten en roofvogels met hun aantallen. Deze telling kan overdag worden gehouden. Watergebonden soorten zijn eenden, ganzen, rallen, futen, koeten, reigers, zwanen, meeuwen, ijsvogeltjes etc. Deze laatste soort lijkt hier misschien buiten te vallen maar omdat het ijsvogeltje uitsluitend visjes eet, is het afhankelijk van water.

Op 20 januari 2019 is voor het eerst een midwintertelling gehouden op de golfbaan. Het te tellen ‘plot’, opgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland, beslaat het gebied tussen Hageweg, Oudendijk/Molenweg en Groeneweg. Het betreft dus een ruimer gebied dan alleen de golfbaan. Dit was het resultaat:

Midwintertelling 20-01-2019

Meerkoet 124
Blauwe Reiger 7
Wilde eend 142
Kuifeend 1
Kokmeeuw 42
Soepeend (hybride) 6
IJsvogel 1
Waterhoen 16
Buizerd 1
Scholekster 1
Watersnip (?) 1

Totaal 11 soorten, 342 individuen.

Het is de bedoeling om de midwintertelling voortaan jaarlijks te organiseren.

IJsvogel

Deze verschillende soorten tellingen verklaren waarom het ijsvogeltje bijvoorbeeld wel voorkomt op de midwintertelling maar niet op de broedvogeltelling. Helaas hebben we het ijsvogeltje nog niet kunnen verleiden om op de golfbaan te gaan broeden. Gekeken zal worden of het terrein langs waterpartijen zodanig kan worden ingericht dat een ijsvogelpaar zich wil gaan vestigen op golfbaan Grevelingenhout.

Cobie Dekker en Alex Diddens tijdens de NGF-telling op 18 mei 2019. Foto: Frans Claassens

Titia Kroon namens Natuur- en Vogelwerkgroep Grevelingenhout.

Scroll naar boven