Afbeeldingen

Foto’s en informatie over alle vogelsoorten op Grevelingenhout.

Merel

Wie kent hem niet, de merel? Een volwassen mannetje is zwart met gele snavel en gele ring om het oog, het vrouwtje geheel bruin met iets lichtere streepjes op de borst zodat zij minder zichtbaar is als zij op haar nest zit. Merels beginnen al vroeg in het jaar met broeden, soms al in februari. Ze beginnen dan ook vroeg in de lente te zingen. Door de vroege start hebben ze ieder jaar meerdere nesten. Dat is ook nodig, want meer dan de helft van de broedsels gaat verloren. De laatste jaren hebben merels last van het usutu virus, waardoor de aantallen merels flink zijn afgenomen. Het vrouwtje bouwt het nest en broedt, het mannetje bewaakt het territorium en voert de uitgevlogen jongen nog een week of drie. Het meest bekend is de merel om zijn prachtige zang: melodieus, zoet en helder, gevarieerd met grote toonwisselingen. De zang is het best te horen in de vroege ochtend of tegen de avond.

Titia Kroon namens Natuur- en Vogelwacht Grevelingenhout

Foto: Leo Tromper

Buizerd

De buizerd is een veel voorkomende Europese roofvogel, middelgroot, brede vleugels en met een variabel verenkleed van zeer donkerbruin tot zeer licht, bijna wit. Bij een donker exemplaar is goed te zien dat er een lichte U-vormige borstband is, ook wel de ‘burgemeestersketting’ genoemd. De buizerd eet het liefst muizen, maar ook vogels, konijnen, reptielen, amfibieën, insecten en regenwormen. Sinds het verbod op diverse insecticiden in de landbouw gaat het weer beter met de buizerd, en dat helpt tegen het aantal ratten, dieren die ook op het menu staan van de buizerd. Vooral in het voorjaar is de buizerd te horen met een luide enigszins miauwende roep. Naar het zich laat aanzien, heeft een paartje buizerds zich gevestigd in een bomenpartij op de golfbaan.

Titia Kroon namens Natuur- en Vogelwacht Grevelingenhout

Foto: Leo Tromper

Dodaars

De dodaars is de kleinste fuut, zo klein dat het soms een eendenkuiken lijkt te zijn. De vogel is tamelijk schuw en verstopt zich graag in oevervegetatie. Soms laat de dodaars zich zien in de vijvers van de golfbaan. De dodaars heeft nauwelijks een staart en lijkt daardoor tamelijk gedrongen en compact. Een volwassen dier heeft een witte achterkant die er wat ‘poederig’ uitziet. Daarom wordt de vogel ook wel “doddeaars” of “dotje op de aars” genoemd. Op de foto is dit goed te zien. Verder zijn de korte snavel en de gele mondhoek kenmerkend. De dodaars duikt met een sprongetje onder om kleine visjes, waterinsecten en weekdieren te vangen. In de winter zoekt de dodaars grotere binnenwateren en beschutte kustwateren op, die minder snel bevriezen. In de zomer maakt de dodaars snelle verdragende trillers die wegsterven.

Titia Kroon namens Natuur- en Vogelwacht Grevelingenhout

Foto: Leo Tromper

Koekoek

De Koekoek is maar kort in ons land, van half april tot eind juni. De vogel overwintert in tropisch Afrika en komt naar Europa om zich voort te planten. Dat gaat op wel zeer bijzondere wijze: het vrouwtje legt haar eieren in het nest van een andere vogel, de waardvogel, één ei per nest. Ze kan tot wel 25 eieren op die manier kwijt, maar het gemiddelde is 9 eieren per seizoen. Zij specialiseert zich in de soort vogel waarbij zij haar eieren deponeert: als de waardvogel een graspieper is, dan bootst zij kleur en tekening van de eieren van de graspieper na. Allerlei kleinere vogels kunnen waardvogel zijn voor de koekoek. Zijn de eieren gelegd, dan vertrekt de koekoek weer. Als het jong uit het ei kruipt, werkt het instinctief met de achterpoten de eieren of jongen van de waardvogel uit het nest. Zo heeft het geen concurrenten en krijgt het alle voedsel dat de waardvogels aanbieden. Het kuiken is veel groter dan hun eigen kuikens zouden zijn en zij moeten dan ook hard werken om het voortdurend bedelende jong voldoende voedsel te kunnen geven. De koekoek is een grijze vogel ter grootte van een duif, alhoewel vrouwtjes soms bruin gekleurd zijn. Zij hebben een gele iris en een gele oogrand. Ze kunnen ook verward worden met een sperwer. Ze hebben lange vleugels en een lange staart. Als de vogel zit, hangen de vleugels af en is het hoofd enigszins geheven. Koekoeken zijn te onderscheiden van een duif of sperwer door hun vleugelslag. Als de koekoek vliegt, komen de vleugels nauwelijks boven het lichaam uit. De koekoek is echter vooral te herkennen aan de roep: KOEkoek, met nadruk op de eerste lettergreep. Het unieke geluid, dat voortdurend wordt herhaald, klinkt ver en kan van de vroege ochtend tot de late avond te horen zijn, de koekoek laat zelfs ’s nachts nog van zich horen. Op de golfbaan rond de vijver bij hole 12 is een paar koekoeken aanwezig, in begin mei waren er zeker twee paar. Gezien hun leefwijze symboliseren koekoeken de lente want, zoals de uitspraak zegt: “in mei leggen alle vogels een ei”. Iets om van te genieten want het is zó weer voorbij!

IJsvogel

Veel bewoners van Grevelingenhout hebben ze wel eens gezien, al moet je er wel een klein beetje oog voor hebben! Hij zit vaak heel laag en dicht op het water. Met een razendsnelle vleugelslag vlak boven de grond of het water schiet hij je voorbij. Dat mooie fel blauwe vogeltje met de oranje borst. De ijsvogel is echt een aparte verschijning met zijn felle kleuren. Niets doet er aan denken dat dit gewoon een inheemse vogelsoort is, hij zou niet misstaan in een tropisch bos bijvoorbeeld, heeft zelfs ook nog wel wat weg van een kolibri! Maar niks van dat, de ijsvogel komt gewoon in Nederland voor tussen de mussen en de merels. Hij is te vinden langs de randen van het water en dat kunnen zelfs de aller kleinste slootjes zijn. De slootjes rond de golfbaan bijvoorbeeld zijn bijzonder geschikt voor deze vogel om zijn eten bij elkaar te scharrelen. Op takjes die boven het water uitsteken zit hij naar beneden te turen totdat er wat eetbaars langs komt drijven. Voornamelijk kleine visjes staan op het menu.

Doordat er de laatste jaren weinig strenge winters zijn geweest is er op het moment een flinke populatie ijsvogels in Nederland. Ze kunnen heel slecht tegen strenge kou terwijl de naam eigenlijk heel anders doet vermoeden. De slootjes op Schouwen Duiveland zijn vaak licht brak en vriezen daardoor net wat minder snel dicht dan in andere delen van ons land. Daarom zien we in de winter vaak ijsvogels bij ons op het eiland, soms wel een paar op een plek tegelijk als de omstandigheden daar goed zijn. Een klein beetje stroming in het water en lekker in het zonnetje!

De ijsvogel nestelt aan de waterkant in steile oevers, de waterhindernissen langs de golfbaan zijn ook hier weer zeer geschikt! Grevelingenhout is daarom een prima gebied voor de ijsvogels. Dus als je de volgende keer op de golfbaan net in je backswing een blauwe lichtflits ziet…

Tekst en foto’s: Alex Diddens

Scroll naar boven